ons avontuur

We wilden nog ‘iets geks’ doen in ons leven en dat werd een vakwerkhuis in Kröv, waar we sinds 2008 aan het werk zijn. Het pand bestaat uit 3 delen. Het oudste deel is uit '1600 en nog wat', dan een deel uit 1779 en tenslotte de "nieuwbouw" van ergens tussen 1779 en 1820. Onze werkvolgorde kan vreemd over komen; dit komt omdat we er ook in willen wonen en dus wordt er ook aandacht aan het “wooncomfort” besteed.

Archief

Kelderventilatie

Inleiding: onder de woonkamer zit een kelder van ongeveer 4 bij 6 meter, die vroeger gebruikt werd als wijnkelder. Het is een zogenaamde ‘gewelbe Keller’ opgebouwd uit natuursteen met hier en daar wat leem ertussen. Vooral het dak van de kelder is een bouwkundig kunstwerkje wat hier houden tapstoelopende stenen elkaar op hun plaats en vormen zo een boog (gewelf). Een vloer zit er niet in; je loopt op aangestampt leem. In een hoek is ook nog de fundatie onder de ronde middeleeuwse pilaar te zien (zie foto opstanden).
Een deel van de kelderingang aan de buitenkant is nog zichtbaar en in de kelder zie je nog een deel van de trap en de stenen opstanden waar de vaten oplagen. De toegang tot de kelder zit in de gang naast de voordeur onder de trap naar boven.
Verder is er nog een dichtgemaakte opening die vroeger op straat uitkwam en waardoor -volgens zeggen- de aardappels in de kelder gestort konden worden.

Al bij de koop was het vochtprobleem duidelijk zichtbaar, want de kelderdeur was vervangen door -een inmiddels van de vocht kromgetrokken en met houtworm gevulde- plaat triplex. De houten constructie van de trap naar boven had ook zwaar te leiden van het vocht uit de kelder en ook het behang in de woonkamer was (en is) vochtig na een regenbui.

De verlichting in de kelder bestaat uit een niet-vochtbestendig peertje wat het nooit lang doet, dus meestal gaan we met een zaklamp of looplamp de kelder in. Bij de eerste rondgang in de kelder met een goed licht werden we gewezen op een dichtgemetselde ruimte onder de stenen trap naar buiten. Het was vroeger een gebruik om een paar flessen van een goed wijnjaar onder de trap te leggen en daarna af sluiten met een muurtje. Dit muurtje heeft dus geen dragende functie en we hebben het weggehakt om te kijken of er nog flessen lagen, maar het was jammer maar helaas, want er lag niets.

 
 
 
 
 

Mei 2010 Het lijkt zo simpel, maak een gat in de stalen deur, hak de stenen muur erachter weg en zet het rooster erin. Zoek daarna een 2e ventilatiemogelijkheid op een andere plaats en dit zou dan tot minder optrekkend vocht in de woonkamer en de hal moeten leiden.

We begonnen aan de buitenkant maar op een gegeven moment leek de afstand van het eerste gat tot de vensterbank zo klein, dat we misschien wel in de woonkamer uit zouden komen in plaats van in de kelder.

Dus poging nummer 2, vanuit de kelder, waar de uitgang was afgesloten door een muurtje met een dikte van ca. 20 cm.
Gelukkig zat er rechtsboven een opening waar -na het nodige hakwerk- de boormachine ver genoeg doorheen kon om gaten te boren in het hout achter de muur. Met moeite werd wat hout weggehaald en daarachter bleek weer een stenen “iets” te zitten.

Dit was allemaal te lastig en we hadden geen idee waar we uit zouden komen, dus poging 3, weer van buitenaf. Er werd een nieuw gat onderin de stalen deur geboord, maar daarachter zat een loze ruimte van ruim 10 cm.
Omdat we geen boren hadden die lang genoeg waren stond er eerst een ritje naar de bouwmarkt in Wittlich op het programma.

Met de nieuwe boren werd eerst een gat door het hout geboord en daarna door de steen erachter. Helaas waren de nieuwe boren van 40 cm. lang ook nog tekort, maar gelukkig hadden we nog een 60 cm. lange boor voor een boorhamer. Hiermee lukte het om door het resterende stukje muur te boren en eindelijk konden we het hoogteverschil binnen en buiten zien.

Daarna werden er op dezelfde manier in de hoeken nog 4 gaten geboord en konden we zien waar er aan de binnenkant gehakt moest worden. Na het hakken wilden we met de haakse een gat in de deur te slijpen, maar dat ging wat minder soepel.

De slijper was te groot om alles door te slijpen, dus werden de laatste centimeters handmatig gezaagd met een ijzerzaag.

Nadat het vierkantje metaal eruit was kon het hout weggehakt/-gezaagd worden en toen de resterende stukjes steen weggehakt waren, zat er een vierkant ventilatiegat.

Als laatste werd het rooster erop geschroefd en de eerste kelderventilatie was klaar. De volgende keer nemen we waarschijnlijk nog een rooster mee en dat gaan we op rechter deurhelft zetten.

Tot slot werden nog de maten van de kelderdeur opgenomen, want ook die gaat binnenkort vernieuwd worden.

Vervolg mei 2010 Even het 2e rooster erop zetten is lastig als het rooster er niet is; we waren het nodige vergeten, waaronder het rooster……
Omdat het mooi weer was toch maar wel het gat in de metalen deur gemaakt en dat ging niet echt soepel want door de grote slijpschijven moest er een aardig stuk met de hand gezaagd worden en dat werd lastiger gemaakt door het puin wat achter de deur gestort was.

Ook nu waren er gaten door de muur heen geboord, zodat we weer vanaf de kelderkant konden gaan hakken. Het lukte niet om het af te maken, dus volgende keer maar verder. Omdat we geen rooster hadden werd het gat tijdelijk afgedicht met een plankje.

Juni 2010 De 2 roosters zitten er in!

25 juni 2011 We waren nog steeds op zoek naar een manier om de kelder van buitenaf aan 2 kanten te ventileren . Vorig jaar hadden we al 2 roosters gemaakt in de voormalige buiteningang van de kelder en hierdoor was de kelder nu droog. Helaas kwam het vocht door de nieuw ontstane luchtstroom -via de kelderdeur in de hal- in het trapgat terecht en was daar aan het inwerken op het behang (denken wij). Bovenin het keldergat moest dus eigenlijk een ventilatie naar buiten komen, maar –zoals wel vaker- was dit gemakkelijker gezegd dan gedaan. Na over diverse opties nagedacht te hebben, hebben we gekozen voor een ontluchting (met een diameter van 150 mm) aan de bovenkant van het keldergat die via wat bochten uit zou moeten komen in de gevel.
Optimistisch als we zijn hebben we vast een oud uitziend rooster voor in de gevel gekocht.

Als eerste moesten we bepalen waar in de gevel het gat zou moeten komen en dit moest dus niet op de plaats van een vakwerkbalk komen.

We dachten “even” van binnenuit te bepalen waar het vakwerk zat en dan een gat te boren op de plaats waar geen vakwerk zit.

Dit viel tegen, want  er was later blijkbaar een binnenwand voor het vakwerk gezet; iets wat ons nooit eerder opgevallen was. We moesten dus eerst door deze metselwerkwand heen om te kunnen zien waar het vakwerk zit.  We begonnen met het hakken van een kijkgat en hierdoor konden we even later de oorspronkelijke muur zien met hetzelfde “behang” als in de slaapkamer.

2 juli 2011 Omdat het eerste gat uitkwam op een stuk hout van de leemconstructie besloten we het ventilatiegat wat naar boven te verplaatsen. Het moest ongeveer 7 cm hoger komen en na het nodige gehak zat het grootste deel van het gat er. Met de doorbraak naar buiten wachten we nog even totdat we de spullen hebben om het rooster goed vast te zetten.

In het gat is de leemconstructie goed te zien; de horizontale plankjes die tussen de balken van het vakwerk in zitten, met haaks daarop takken. Aan weerszijde en in dit vlechtwerk zit leem vermengd met stro (als een soort van wapening) en hier overheen zit nog een laag Lehmputz voor een gladde vlakke afwerking.

Op dit gat moet een ventilatiebuis uitkomen die ergens bovenin het keldergat begint en voorlopig gebruiken we hier een flexibele metalen buis met een diameter van 125 mm voor.  Het maken van een gat in de bovenkant van het keldergat ging soepel; eigenlijk te soepel want de soepelheid was te danken aan de slechte toestand van het hout.

Jarenlang hadden, vocht, schimmels en houtwormen ongehinderd hun gang kunnen gaan.

Nu het gat erin zat en we de buis hadden werd die tijdelijk naar het raam boven de deur geleid, zodat de kelder ventilatie nu een feit is; zei het dat het nog enigszins provisorisch is. De volgende dag werden de centimeters brede spleten bij de trap vanaf de kelderingang dichtgeplakt met dakband, om te voorkomen dat de luchtstroom via daar het huis in komt.

Ook werd het plastic aan de binnenkant van de deuropening van de kelderdeur weer teruggehangen, als een soort gordijn, zodat ook daar de luchtstroom tegengehouden wordt.

2012 – 2013 – 2014

Doordat we allerlei andere dingen te doen hadden, kwamen we niet toe aan het verbeteren van de kelderventilatie.

2015

13 september 2015 – we zijn bezig geweest met de kelderventilatie. We hadden een ventilator, hoog-laag schakelaar en wat anders spullen meegenomen. Na de test in de garage hebben we de ventilator provisorisch in de kelder gehangen en dat werkte. Wel maakt de ventilator iets meer geluid dan gedacht, maar dat was vanwege de regen wat lastig te beoordelen. Vlakbij het kelder rooster hoor je wat geluid, maar op een paar meter afstand niet meer. De volgende keer gaan we het testen zonder regen en we nemen een stuk flexibele slang mee, waardoor de ventilator wat verder van het rooster af zit.

2016 – 2017 – 2018

We hebben inmiddels een stuk flexibele slang en slangenklemmen in Kröv liggen, maar er was nog geen gelegenheid om alles weer aan te sluiten en te testen.

2019 – 2020 – 2021

De ingang van de kelderdeur was te verrot om de deur te houden en we hebben de ingang plus deur vernieuwd. Daarna hebben we op de binnenkant van de kelderdeur en de onderkant van de trap waar mogelijk waterdichte folie geplakt. De flexibele ventilatiebuis en de ventilator hebben we weggehaald.

De bedoeling is nu dat er zo hoog mogelijk in de kelderingang een ventilatieopening komt. Dit kunnen we zelf waarschijnlijk niet, want het moet een gat met een diameter van 110 mm worden, in een ca. 60 cm dikke muur.

2022 – 2023 – 2024