ons avontuur We wilden nog ‘iets geks’ doen in ons leven en dat werd een vakwerkhuis in Kröv, waar we sinds 2008 aan het werk zijn. Het pand bestaat uit 3 delen. Het oudste deel is uit '1600 en nog wat', dan een deel uit 1779 en tenslotte de "nieuwbouw" van ergens tussen 1779 en 1820.
Onze werkvolgorde kan vreemd over komen; dit komt omdat we er ook in willen wonen en dus wordt er ook aandacht aan het “wooncomfort” besteed.
|
Door Erik en Marianne, 20 oktober 2023 20 oktober 2023 – een kille ochtendnevel en een temperatuurverwachting van 12 tot 16 graden, met wind en regen is de voorspelling voor vandaag; gelukkig werken we binnen.
De lijmpoging van de terrasbalk-/plank bleek geslaagd, maar toch duurde het nog even voor die op de behandeltafel lag om donkerder gemaakt te worden. Het hout was jarenlang als steigerplank gebruikt en dat had de nodige sporen in de vorm van beschadigingen nagelaten. Dit douglashout is grof constructiehout en op zich vrij zacht. De splinters bij de beschadigingen zijn weggeschuurd en dat het hout er hierdoor wat rustieker uitziet, is in dit huis alleen maar een voordeel.
Verder met het achtergevelvakwerk. Na wat gebeitel was het gat voor de losse tap aan de bovenkant van de staander af en kon de tap gemaakt worden. Omdat dit de eerste is, hebben we eerst een proeftap van vurenhout gemaakt. Die paste goed in de staander en ook buiten in de bovenbalk van het vakwerk.
Van het blokje eikenhout – wat ook op de foto staat – kunnen een aantal tappen gemaakt worden. We maken ze met een overmaat van 2 mm en daarna precies op maat per verbinding. Voor het vakwerk van badkamer2 en het terras moeten nog de nodige losse tappen gemaakt worden en het is de moeite waard om te kijken naar de beste methode om de gleuf te maken.
Met een Forstner boor en beitelen gaat het wel, maar het zou sneller moeten kunnen.
Als alternatief begonnen we de volgende met de decoupeerzaag, maar na een veelbelovend begin had de zaag toch teveel moeite om recht en haaks door 14 cm dik eikenhout te komen. De volgende poging was met de invalcirkelzaag. Een proefzaagsnede van 25 mm ging nog goed, maar daarna was het verticaal zagen toch te lastig.
Als laatste hebben we het eerste stuk met de handzaag gedaan en daarna met de decoupeerzaag. Dat ging op zich nog niet zo slecht. Aan het eind (of de onder-/bovenkant) hebben we paar gaatjes van 10 mm geboord en daarna met een beitel het bonkje eruit geslagen. Voor deze staander zit het erop, bij de volgende kijken we wel weer verder.
Aan de bovenkant zit de staander met een losse tap aan de bovenligger, die er nog in zit. Aan de onderkant zit ook een losse tap in het nieuwe stuk onderbalk wat we al eerder gemaakt hebben. Hierin is nu ook een tapgat gemaakt voor de losse tap. We kunnen nu aan de hoek beginnen, met een behoorlijk zware staander en de nodige schoren (schuine balken).
De losse tappen worden met houten pennen aan de balk vastgemaakt. Aan de kant waar normaal ook een pen zit, komt een vakwerkpen. Aan de andere kant, waar normaal geen pen zit, komt een rond stuk eikenhout van 20 mm, wat afgezaagd wordt op de balk, zodat je het niet of nauwelijks meer ziet als het vakwerk Oxenblutrot geverfd is.
De verbindingen hoeven ook niet van meubelmakerskwaliteit te zijn, want uiteindelijk is alleen de voorkant zichtbaar als de vakken gevuld zijn. Van belang is, dat de voorkant van al het hout zoveel mogelijk gelijk is en een centimeter meer of minder verschil aan de achterkant maakt niet uit. In bepaalde tappen moet ook wat speling komen, om het erin te krijgen. Het deel van het vakwerk dat er nog in zit staat namelijk behoorlijk scheef en het vernieuwde stuk moet hierop aansluiten.
Door Erik en Marianne, 19 oktober 2023 19 oktober 2023 – als grijs, grauw en regenachtig wordt vandaag omschreven, met een meevallende temperatuur van 14 tot 20 graden. Dit bleek niet helemaal uit te komen, want af en toe kwam de zon door en was het geen onaardige dag.
Test 2 van gisteren was van korte duur, want we hebben min of meer besloten de dunne balk (of dikke plank) in de muur te verwerken, als optische ondersteuning van de plafondbalken.
Nog 2 dingen moesten gebeuren voor de plank donkerder gemaakt kan worden; een lelijke schaafafdruk weghalen en hem ca. 22 cm langer maken. De schaafafdruk zat over de hele lengte en het was een behoorlijk karwei voor de bandschuurmachine om de afdruk weg te schuren; het ziet er nu veel beter uit.
Om de juiste lengte te krijgen, hebben we het ontbrekende stuk van een andere plank/balk afgezaagd. Ook hier moesten we de schaafafdruk wegschuren en de hoogte op maat zagen. Op het geheel zitten nu de nodige lijmklemmen en morgen zien we of de lijmpoging geslaagd is.
Daarna was het weer tijd voor het vakwerk. Het bleek toch wat meer tijd te kosten om er een fatsoenlijk rechthoekig gat van te maken en over het resultaat zijn we niet ontevreden. Het zit goed vast, recht en haaks. We gaan ervanuit dat de volgende sneller gaan en dat we voor de gaten in de kleinere balkjes de kolomboor kunnen gebruiken.
De volgende ging echter niet sneller; we wilden een balkje gebruiken wat destijds als proef gemaakt was en de maten van de tap waren net wat anders. De Forstner boor die hiervoor nodig was, was verre van scherp, waardoor het een stuk langer duurde. Gelukkig was het resultaat goed; de regel gemaakt van oud sloophout, sloot prima aan op de staander van nieuw hout.
Normaal zou er onder- en bovenaan de staander een tap moeten komen, die dan in het gat van de onder- en bovenbalk vallen. In dit geval gaat dat niet, omdat de bovenbalk er al zit en er dus geen ruimte is om de tappen (elk 6 cm hoog) erin te krijgen.
Om er toch een soort van tapverbinding van te maken, komen hier losse of valse tappen. De gleuf aan de bovenkant is zo goed als af en morgen gaan we dit afmaken.
Door Erik en Marianne, 18 oktober 2023 18 oktober 2023 – met 11 tot 17 graden doet de temperatuur er een paar graden bij, maar daar tegenover staat dat het een zonloze dag gaat worden, met ’s middags kans op regen.
Voor het terrasplafond zijn geverfde OSB-platen een optie. Een tijdje geleden was er een teststrook gezaagd en in de primer gezet. Die is nu provisorisch opgehangen; als een test, om te zien of het wat is. Er valt geen direct licht op en we hebben hem opgehangen op de lichtste plek.
Een 2 e test was het mogelijke hergebruik van een dikke plank of smalle balk, die ooit bestemd was voor het tussenvloertje in de puntkamer. Hier is al een strook afgezaagd voor tochtlatten en het restant hebben we opgehangen onder de balken van het terras.
Als de muur eronder gestuukt is en dit douglashout is net zo donker als het andere douglashout op het terras, dan moet het de optiek van een draagbalk weergeven, net als aan de andere kant, bij de badkamer, waar een echte balk zit.
Het tussendoorkarweitje vandaag was een plankje zagen, schuren en lijmen voor de puntkamerdeur. Om deze deur steviger te maken, lijmen we de plankjes (dezelfde als een deel van het dakbeschot) aan elkaar. Om te beginnen komt er per keer 1 plankje bij, om het geheel zo vlak mogelijk te houden. Dit is pas de derde, dus er is nog even te gaan.
Het was er een tijdje niet van gekomen, maar vandaag hebben we weer wat aan het vakwerk van de achtergevel gedaan. Uit een eiken balk hebben we een staander van 249 cm lang, 14 cm breed en 11,5 cm dik gezaagd. Dat de balk wat getordeerd was maakte het niet makkelijker en aangezien er voor balken van deze afmeting nog geen goede opstelling van de vandiktebank is, viel die ook af. Op zich ook niet zo erg, want de maatvariatie van het vakwerk is behoorlijk groot en dit valt er binnen.
Tapgaten zijn makkelijk te maken met een kettingfrees, maar die hebben we niet en die komt er gezien de prijs ook niet. Als alternatief hebben we een Forstner bit of boorfrees, met een diameter gelijk aan de breedte van het tapgat. Je kunt het uiteraard ook helemaal met hamer en beitel doen; dat hebben we een keer gedaan, maar dat duurt te lang.
Aan de voorkant / buitenkant moet het vakwerk gelijk zijn en om de gaten makkelijker op de juiste maat vanaf de voorkant te kunnen boren, hebben we een simpele mal gemaakt. Het eerste tapgat ging voorspoedig en de kanten en hoeken hoeven alleen nog recht gemaakt te worden.
Da’s een karweitje voor morgen, waarbij er nog meer vakwerkwerk op het programma staat.
Door Erik en Marianne, 17 oktober 2023 17 oktober 2023 – de verwachtte 8 tot 14 graden en ’s nachts lokaal mogelijk 2 graden vorst, geeft aan dat de herfst al een beetje richting de winter gaat.
De temperatuur nodigt uit tot het maken van afdichtlatjes, om koude tocht zoveel mogelijk buiten te houden. De latjes bovenin de badkamer2 – terraswand zijn af en kunnen na het verdonkeren definitief op hun plek gezet worden.
Regelmatig krijgen we “donaties” in de vorm van allerlei spullen en deze keer zat daar het nodige van hout bij. Meestal moeten we voorkomen dat deze spullen een prooi van houtwormen worden, maar dit keer was het omgekeerde het geval; de houtworm zat er al in. We hebben het hout daarom goed schoongemaakt, wat geschuurd en het slechtste hout weggehaald.
Daarna is het in het anti-houtwormspul gezet en gaan we in de gaten houden of er nog vers houtwormknaagsel verschijnt. Zo niet, dan wordt het verder opgeknapt.
Nog meer afdichtlatjes; nu boven de terrasmuur. Het rooster wat hier aan de onderkant van het dak zit, was ooit bedoeld voor een geventileerd, wat later niet meer nodig was, omdat er een ademende folie onder de Schieferdakbedekking zit.
Het zit in een uitstekende punt van het dak, waardoor je er lastig bij kunt. Vast maken is al helemaal lastig, vandaar de extra stukjes hout om het OSB-afdichtingslatje aan te duwen. Op deze manier zijn alle 7 openingen tussen de balken afgedicht en zou het weer een beetje minder moeten tochten.
Dat deed het ook wel, maar niet zoveel als verwacht en dat kwam door een tochtspleet, die weliswaar bekend was, maar ergens diep in het geheugen was opgeslagen. Het vakwerk aan de rechterkant van het pand zit ca. 5 cm van de muur af.
Deze “spouw” was aan de bovenkant een behoorlijke tochtspleet, die we aan de bovenkant dichtgemaakt hebben door er steenwol tussen te proppen en daarna een stukje OSB op het vakwerk te schroeven, Dit OSB loopt van het boeiboord tot de stenen muur achter het vakwerk en dicht de spleet tussen vakwerk en boeiboord en tussen vakwerk en muur af.
In totaal is er vandaag een kleine 11 meter tochtspleet gedicht, maar er zijn genoeg meters die nog gemaakt moeten worden.
Door Erik en Marianne, 16 oktober 2023 16 oktober 2023 – de voorspelde maximale 14 graden was al niet erg veel, maar we hebben niet het idee dat dit gehaald werd. 12 graden is waarschijnlijker en vannacht is er lokaal kans op nachtvorst.
In de (onverwarmde) woonkamer is de temperatuur gedaald tot 15 graden en dus is het tijd voor de winterlamp. Sinds dit jaar hebben we als het warmer is een ledlamp boven de tafel hangen en als het kouder is, komt er een ouderwetse warmte-afgevende gloeilamp in.
Dat helpt, want na enige tijd gaf de thermometer 17 graden aan. Deze temperatuurstijging is echter voor een belangrijk deel optisch, want de thermometer staat op de tafel, onder de lamp.
Door Erik en Marianne, 8 oktober 2023 7 oktober 2023 – de temperatuur doet er overdag een paar graden bij, tot maximaal 24 graden, maar ’s nachts zijn we al in de ééncijferige waarden beland en omdat het overdag niet lang genoeg warm is, gaat de temperatuur in huis richting minder aangenaam. In de gang is het bijvoorbeeld 16 graden, in de keuken 15,5, in de woonkamer 17 en boven – waar het nog volop tocht – 13-en-nog-wat graden.
De werkdag begon met een vervolg van gisteren; in de lagedeurkamer stond botanisch schilderwerk in de vorm van druivenbladeren op het programma. Buiten beginnen de druivenstruiken hun bladeren te verliezen, maar binnen zien ze er mooier uit dan ooit.
Voor badkamer2 zijn de afwerklatjes tussen de grote balk en het plafond gemaakt en een deel is donkerder gemaakt. Ook de lange afwerklat boven de ramen heeft inmiddels een donkerder uiterlijk gekregen.
Om te kijken of OSB-platen een optie zijn voor het terrasplafond, gaan we een proefstuk maken. Uit een afvalstuk OSB is een strook gezaagd, die in de primer gezet is. We denken dat, omdat het een plafond is, de andere lichtval er mogelijk voor zorgt dat het er minder OSB-achtig uitziet.
Omdat de buitentemperatuur inmiddels aangenamer was, hebben we de werkdag vol gemaakt met snoeiwerk, waarbij de hakselaar zich weer volop liet horen. Nog niet alles is gesnoeid, maar dat komt nog wel.
Door Erik en Marianne, 6 oktober 2023 6 oktober 2023 – de komende dagen wordt het weer warmer, met maandag als voorlopige topdag, want dan is er lokaal 29 graden voorspeld. Vandaag is het droog, met zon en maximaal 22 graden.
Een uit balkachtige plank van het stuk puntkamertussenvloer wat er niet gekomen is, hebben we een strook gezaagd die boven de badkamerramen komt. Net als de echte balken in badkamer2 is dit douglashout en als het donkerder gemaakt is, zou het er ongeveer hetzelfde uit moeten zien.
In de kamer met de lage deur zijn dwarsbalken opnieuw wit gemaakt, net als in de slaapkamer. De oorspronkelijk lelijke witte laag was er al af en nu krijgen ze een nieuw laagje.
Knotvliersnoeidag is een jaarlijks terugkerende dag, die meestal in de 1 e week van oktober valt. Zoals de naam al aangeeft, wordt op die dag de knotvlier gesnoeid. Dit jaar had deze dag een bijzonder tintje, want voor het eerst werden de takken vermalen in een hakselaar, om daarna als padbedekking uitgestrooid te worden in de boventuin, waar nu de niet onaangename geur van versgehakte knotvlier hangt.
De volgende snoeikandidaat was de hazelaar; het snoeien hebben we vandaag gedaan en morgen gaat het ook door hakselaar en daarna onder de struik als een soort van mest voor volgend jaar. Morgen gaan we verder met snoeien, want er zijn ook nog een paar andere struiken die gesnoeid moeten.
Door Erik en Marianne, 5 oktober 2023 5 oktober 2023 – er gaat weer een graadje af, de voorspelling is 13 tot 20 graden, met een koude nacht en een nevelige ochtend. Gelukkig blijft het wel droog en zou het morgen warmer worden.
Op het terras zijn de plafondproefstukjes op hun plaats gezet en hebben we er een 3e optie bij verzonnen; hetzelfde als in badkamer2, OSB-platen, vochtbestendige gipsplaten en een laagje stucwerk.
Wat later op de dag kwam optie 4: hetzelfde als de terraswand aan de kant van badkamer2, geschuurde en geverfde OSB-platen. Grote kans dat optie 4 het wordt.
Het terrasplafond komt sowieso tussen de balken in en dus blijven de onderkanten van de douglasbalken zichtbaar, net als in de badkamer. Het zichtbare deel is geschuurd en daarna donkerder gemaakt, zodat het beter bij de rest past.
Met de meegenomen lasklemmen kon weer een stukje elektriciteit van badkamer2 afgewerkt worden.
Het buitenvakwerk bij badkamer2 staat ook nog steeds op het programma en vandaag zijn we bezig geweest met de 4 regels boven en onder de 2 ramen. Het liefst zetten we die erin voordat we de ramen bestellen. 2 regels zijn af en de rest komt hopelijk volgende keer.
Door Erik en Marianne, 4 oktober 2023 MET DEZE PAGINA ZIJN WE BEZIG
4 oktober 2023 – met maximum temperaturen van 21 graden doet de warmte vandaag een klein stapje terug.
Refererend aan de tekst van een liedje van enige tijd geleden, zijn het soms de kleine dingen die het doen en kunnen zorgen voor een grote verbetering. Vandaag was een dag met dit soort werkzaamheden.
Op de puntkamer zijn de eikenhouten pennen op hun plaats geslagen, zodat de pen-gatverbindingen allemaal weer een pen hebben. Hiermee kon ook een weer puntje van de puntkamer-to-do-lijst afgetikt worden. Nog 20 punten te gaan.
Een iets groter karwei was het verder fatsoeneren van de leemvulling in een smal hoog vakwerkvak op het terras. De oude leem was eindelijk min of meer droog en nu kon de laag grove Unterputz erop. Het vak is maar 0,5 m2, maar zorgt voor een mooiere uitstraling van de hele wand.
We dachten de afwerklatjes rondom het dakkapelraam van de puntkamer er even op te zetten, maar “opeens” waren de 2 verticale iets te kort; de ene 1 mm en de andere bijna 6 mm. Het horizontale latje paste wel en zit erop. De 2 nieuwe zijn erop gezet toen de impregneerolie droog was (nog 19 punten).
Ook rondom de 4 ramen in de achtergevel moeten afwerklatjes komen. We gaan die maken van eikenhout van ca. 6 mm dik. Aan de kant van het raam worden ze recht, maar aan de kant van het vakwerk wordt het nog een hele uitdaging om het passend te krijgen.
In sommige balken in de wand tussen puntkamer en vide zitten ‘kijkgaten’ op plaatsen waar vroeger balken gezeten hebben. Eén van die gaten is nu dichtgemaakt met een stukje eikenhout.
De puntkamerdeur is een niet-klein karwei en vandaag is het begin gemaakt. De deur gaat bestaan uit 3 lagen planken, waarvan de buitenste uit dunne oude eiken plankjes bestaat en vooral een optische functie heeft. Uiteindelijk zou de deur hetzelfde uiterlijk moeten hebben als het kleine vakwerkdeurtje wat erboven zit.
Het plafond (tussen de balken) op het terras, waar een deel van de puntkamer boven zit, staat ook nog op het programma. Hiervoor moet een keuze gemaakt worden tussen plankjes met messing en groef of platen multiplex, die in beide gevallen wit geverfd worden, om het terras zo licht mogelijk te maken.
Om te kijken wat het beste bevalt, zijn er proefstukjes afvalhout wit geverfd, die gaan er morgen op.
Door Erik en Marianne, 4 oktober 2023 3 oktober 2023 – de voorspelde 18 tot 27 graden werd bij ons niet gehaald, want het werd niet warmer dan rond de 16 graden.
[Op het terras is de OSB-primer bijgewerkt; het is nu aardig egaal wit. Met de eindkleur wachten we nog tot het wagenwielraam erin zit. Hierin zit gekleurd glas en daar moet de eindkleur bij passen. De naden zijn steeds minder zichtbaar, maar je ziet ze hier en daar nog wel.
Een ander karweitje op het terras was het afdichten van één van de vele spleten tussen oude balken (die niet recht zijn) en nieuwe balken (die wel recht zijn). Voor deze spleet van ca. 42 cm lang en 2,5 tot 5 cm breed is nu een vulhoutje van douglashout (is het zelfde hout als de nieuwe balk) gemaakt, wat nog de donkere kleur van het omringende hout moet krijgen.
|
|
Comments are closed 
