ons avontuur

We wilden nog ‘iets geks’ doen in ons leven en dat werd een vakwerkhuis in Kröv, waar we sinds 2008 aan het werk zijn. Het pand bestaat uit 3 delen. Het oudste deel is uit '1600 en nog wat', dan een deel uit 1779 en tenslotte de "nieuwbouw" van ergens tussen 1779 en 1820. Onze werkvolgorde kan vreemd over komen; dit komt omdat we er ook in willen wonen en dus wordt er ook aandacht aan het “wooncomfort” besteed.

Archief

19 juli 2022 ‘oude hightech’

19 juli 2022 – vandaag kan het erg warm worden, maar de voorspelde temperatuur van 32 tot 40 graden is niet genoeg om het record van 2019 te breken.

Net als de afgelopen tijd, stond er werk in de puntkamer op het programma en qua temperatuur is dat bij hitte zo ongeveer de minst ideale plek om te werken. Al snel is het daar meer dan 30 graden, terwijl het – zelfs na de hitte van de afgelopen dagen – in de woonkamer 24 graden is en in de werkplaats zelfs “maar” 18 graden.

Het eerste vak onder de 4 ramen in de achtergevel heeft nu de witte kleur van de afwerklaag. Vanwege de warmte blijft het vandaag bij dit vak, maar morgen is er weer een dag, die aanzienlijk koeler zal zijn.

Boven het tussenvloertje in de puntkamer hebben we een replica van een vintage veiligheidslamp opgehangen. De lamp heeft niet alleen een roestachtig uiterlijk, maar het voelt zelfs roestachtig aan. De eveneens oud uitziende gloeilamp is een ledlamp, die in een replica van een porseleinen fitting zit. De lelijke moderne witte kabel moeten we nog verbergen in een oud-uitziende buis.

Om weer eens wat anders te proberen, hebben we hier gekozen voor een draadloze schakelaar met afstandsbediening; één van de weinige hightech dingen in dit huis (tot nu toe).

Na de puntkamer was de vide aan de beurt, want daar is ook nog een hoop te doen. Om te beginnen gaan we het dak isoleren en aan de binnenkant aftimmeren. Een paar jaar geleden waren we begonnen met het isoleren, maar daarna zakte dit op de prioriteitenlijst.

Dit moet een geventileerd dak worden, met als eerste een houtvezelplaat van 2 cm. Ook die zitten er al gedeeltelijk op, maar ze waren hier en daar wat doorgezakt en eentje was er zelfs naar beneden gevallen. Om ze beter op hun plaats te houden, zitten er nu wat extra ondersteuningshoutjes.

Om makkelijker bij het dak te kunnen hebben we ook de steiger wat aangepast. Er moet nog een “verdieping” op, maar we kunnen nu bij de eerste 2 meter.

Net toen we de openingen tussen de dakbalken dicht wilden maken, begon de koppeling van de luchtslang te lekken. Helaas was het een reparatie-onvriendelijke koppeling en eindigde de werkdag met een bezoekje aan de bouwmarkt. Morgen is er weer een dag.

9 juli 2022 ‘geen zaterdagwerk’

9 juli 2022 – de temperatuur doet met 20 tot 29 graden een klein stapje omhoog, als een soort aanloop naar echte tropische temperaturen in de volgende week, die ruim boven de 35 graden uit kan komen.

We hadden het idee om op zaterdag andersoortige karweitjes te gaan doen, maar deze zaterdag kwam dat er niet echt van en was het ‘business as usual’.

In de puntkamer is er weer een wit vak bijgekomen en links is het nu af. Het witte afwerkspul wat we over hadden, hebben we weer op een stuk houtvezelisolatieplaat gedaan, maar er nu eerst primer op gedaan.

Voordat het witte afwerkspul op de resterende vakken gaat, hebben we het hout schoongemaakt en gebeitst. Het is hierdoor minder stoffig en als er iets geknoeid wordt, is het makkelijker weg te halen.

In het vakwerkdriehoekje tussen de vide en puntkamer hebben driehoeklatten op het vakwerk gezet. Omdat het “nat” kan worden als het leem vochtig is, worden ze vastgezet met RVS-spijkers en voor de zekerheid hebben we er hier en daar nog een dotje montagekit op gedaan.

Na de driehoeklatjes kon de achterwand erin. Door de kromme sloophoutplanken van het dak is het lastig om een dichte aansluiting te krijgen. Om het leemstof zoveel mogelijk tegen te houden hebben we er nog een plintje op gezet, gemaakt van een oude kromme lat die nog ergens lag. Jammer genoeg was die net iets te kort om het helemaal af te werken.

Tussendoor hebben we ook nog wat behang in de lagedeurkamer verwijderd.

Het laatste karweitje van de dag was het afwerken van de elektra in de puntkamer. Er waren een paar lasdozen waar niet de goede wartels op zaten. Die zitten er nu wel op, zodat het redelijk stof- en spatwaterdicht is.

8 juli 2022 ‘het laatste Oberputzvak!’

8 juli 2022 – de voorspelde temperatuur is met 18 tot 25 graden onveranderd en het zou droog moeten blijven.

De hoeveelheid wit afwerkspul die we aangemaakt hadden, was wat aan de royale kant. Omdat het niet zo heel lang houdbaar blijft, hebben we het opgemaakt en het was bijna op de gram na precies genoeg om nog een tweede vak te doen. Daarna was de Oberputz aan de beurt en hier kon een mijlpaaltje genoteerd worden.

Het laatste vak van de achtergevel kreeg z’n Oberputz! Van enkele andere vakken waar al Oberputz op zat moest de aansluiting met de plintbalk nog gemaakt maken en dit ging vrij probleemloos. De leemwerkzaamheden aan de achtergevel zijn hiermee afgerond.

Bovenin het vakwerkje tussen de vide en puntkamer komt geen leem. Op de meeste van de soortgelijke plaatsen in het pand zitten namelijk planken. We hebben een driehoek uit een oude plank gezaagd en die zit nu bovenin.

Van wat restjes houtvezelplaat die we nog hadden, hebben we strookjes gezaagd en daarmee de ruimte opgevuld tussen de dakplanken en de bevestiging voor de achterwand van het vakwerkje. Isolatie-technisch zal het effect nagenoeg nihil zijn, maar we zijn weer wat restmateriaal kwijt.

Hierna was het zover, de vakwerkbalkjes konden definitief op hun plaats gezet worden. Het viel niet mee om ze er net zo goed in te zetten als bij de laatste test. Af en toe lijkt het wel of de ‘onvlakheid’ van oude balken veranderd, want de ene keer past het beter dan de andere keer. Na de balkjes hebben we er een strook OSB op gezet met een driehoeklat, waar de leemstenen op komen.

In de leemstenen wordt een v-vormige groef gemaakt, waardoor het enigszins afdicht. Deze driehoeklat op het hout is de min of meer moderne versie van een groef in het hout.

Om te kijken of alles past, hebben we er 1 plank van de achterwand opgezet; de rest komt hopelijk morgen.

7 juli 2022 ‘stukgebeten tanden?’

7 juli 2022 – de temperatuur is nagenoeg gelijk aan die van gisteren, maar er is meer wind en er viel een spatje van de voorspelde buien. Niet meteen iets waar de tuin enthousiast van wordt, maar iets is beter dan niets.

Het eerste vak van de onderste en laatste rij kreeg een witte afwerklaag en het einde van dit karwei komt in zicht.

Op een paar vakken moest eerst nog Oberputz, maar dan is dit vakwerk af.

Het slaapkamerkastplankje gebruiken we om wat verschillende afwerklagen op te proberen, zoals Tungolie, notenbeits en eikenbeits.

In de kamer met de lage deur is weer behang van de muren gehaald, zowel van de binnenmuur als de buitenmuur (met slechte stukken vakwerk waar nog aan gewerkt moet worden).

De lage deur kan betekenen dat dit oorspronkelijk als opslagruimte gebruikt is en daardoor minder “luxe” is als de slaapkamer. 

Bovenop de wand aan de andere kant moeten wat vakwerk komen om het af te dichten. Gisteren hebben we de horizontale balk gemaakt en vandaag de schuine. Ook hiervoor hebben we eerst een mal op ware grootte gemaakt. Dit keer vonden we vrij snel een oud eiken balkje in de voorraad. Het balkje had de goede breedte (ca. 11 cm) en dikte (ca. 12 cm) en moest alleen op lengte gezaagd worden, in verstek.

Toen we bezig waren, bleek het toch iets meer werk, want er moest nog een flink hap uit op de plaats van het tussenvloertje.

De staander van gisteren was van een wand die gevuld was met steen en dit stuk was van een wand die met leem gevuld was. In het midden zit dan namelijk een v-vormige groef (te zien op de foto hieronder) waar de zogenaamde leemwikkels in vallen.

Bij het schoonmaken met de hardste staalborstel bleek dat dit zeer hard eikenhout is. Zo hard, dat er behoorlijk wat vonken van de staalborstel af kwamen. In tegenstelling tot gisteren, waarbij stofwolken zacht/slecht hout de lucht in gingen, bleef dat nu beperkt tot wat vuil.

Het mooie van het erg harde eikenhout is, dat er eigenlijk geen ongedierte in zit, want zelfs volhardende knagers bijten hierop hun tanden stuk.

De werkdag werd afgesloten met impregneren van de 2 balkjes die bovenin de wand tussen vide en puntkamer komen en de planken van de achterwand die achter de balkjes komt. Dit tegen schade door ongedierte en schimmel.

6 juli 2022 ‘een grensgeval’

6 juli 2022 – de temperatuur gaat vandaag iets omlaag, maar 18 tot 26 graden zonder regen is dit toch nog aardig zomers.

We gingen in de puntkamer verder waar we gisteren mee geëindigd waren. Het laatste vak van de rij van de ramen heeft nu ook de witte afwerklaag en we kunnen nu aan de laatste en onderste rij beginnen. Op sommige van deze vakken moet nog wel eerst een laag Oberputz en een deel van het vakwerk hout moet nog gebeitst worden.

De afwerktest op de isolatieplaat is vooralsnog geen succes, want het zit vol met scheuren. Misschien scheelt het als we er eerst primer op doen en daarna het witte afwerkspul.

De hoeveelheid Oberputz die we aangemaakt hadden was eigenlijk bedoeld voor 1 vak, maar door de onnauwkeurige weegschaal was het behoorlijk wat meer geworden. Net genoeg voor 2 vakken.

Als tussendoortje hebben we de kleine plank voor de slaapkamerkast op maat gezaagd en geschuurd. We willen dit hout ook gebruiken voor een kast op de puntkamer en daarom gaan we de plank op verschillende manieren afwerken, om te kijken wat het beste past.

Na wat zoekwerk tussen de voorraad oude eiken balken, gaan we een oude vakwerkstaander (van ca. 13 x 13 cm en 230 cm lang) her gebruiken voor het vakwerkje tussen de vide en puntkamer. De balk heeft wel de nodige slechte en nog slechtere plekken, maar we hopen er wat bruikbare stukken van ca. 80 cm lang uit te kunnen halen.

Voordat we het eerste stukje op maat gaan zagen, hebben we een mal van een plank gemaakt. Die paste goed en kan als voorbeeld gebruikt worden.

De balk die we gebruiken is niet voor niets afgekeurd, want er zitten behoorlijk wat slechte plekken in. We hebben eerst een stuk globaal op lengte afgezaagd en schoongemaakt met de roterende staalborstel. De hardste borstel is bijna een frees en alle zachte (= meestal slechte) stukken verdwijnen in stofwolken.

Uit de rechte kant moest nog een flinke hap gehakt worden en daarna was het klaar voor gebruik. Uiteraard wordt het nog goed in de impregneerolie gezet, want we hebben al genoeg last van ongewenste knagers.

Om de leemstenen een stevige ondergrond te geven, hadden we een strook OSB-plaat gezaagd. Gelukkig bedachten we op tijd, dat eerst de schuine balk van het vakwerk erop moet en daarna pas de OSB-strook.

Het vakwerkje boven het tussenvloertje tussen de vide en de puntkamer is een grensgeval, want hoort dit bij de puntkamer of bij de vide?

5 juli 2022 ‘een extra zeil bijzetten’

5 juli 2022 – het weer blijft ook in het begin van deze nieuwe werkweek mooi, met temperaturen van 22 tot 29 graden. Er is een klein kansje op regen, maar de ervaring leert, dat die regen niet bij ons valt.

Het werk was deels een voortzetting van vorige week, want ook vandaag stond het vakwerk van de achtergevel van de puntkamer weer op het programma. Naast het linker raam is er weer een wit vak bijgekomen en een vak aan de onderkant is voorzien van Oberputz. Na de Oberputz wordt het hout gebeitst. Dat ziet er niet alleen mooier uit, het is ook makkelijker schoon te maken.

We hadden nog wat van het witte afwerkspul over en dat hebben we als test op een stuk houtvezelisolatieplaat gedaan. Normaal komt er eerst primer en leem op en nu dus meteen de afwerklaag. We zijn benieuwd of het zo ook kan, want het zou handig kunnen zijn.

Boven het tussenvloertje van de puntkamer is de wand tussen puntkamer en vide open. Bij de koop zaten hier een paar planken, maar hoewel de puntkamer en vide van 2 verschillende eigenaren waren, heeft hier nooit een dichte wand gezeten.

Aan de kant van de vide willen we in deze bovenste punt een vakwerk(je) gaan maken, wat zoveel mogelijk een geheel wordt met het vakwerk wat er al zit. Het is vooralsnog de bedoeling, om dit vakwerk waar dat kan met leem te vullen.

Met planken hebben we een ‘artist impression’ gemaakt van het toekomstige vakwerk en na wat geschuif hadden we een versie waarover we tevreden waren. Het is deels een kopie van de achtergevel, met een eigen variatie. We gaan nu kijken of we passende oude eiken balken kunnen vinden, want het moet wel een geheel met het al bestaande vakwerk vormen.

De kant van de puntkamer moet ook afgewerkt worden en daarvoor gebruiken we sloophout planken. De planken worden ook gebruikt om de leemstenen tegenaan te leggen en daarom moeten de planken op de juiste afstand vanaf de voorkant van het vakwerk komen te liggen, rekening houdend met de lagen leemstuk die er nog opkomen.

Dit keer gebruiken we de achterkant van de planken; dat scheelt een hoop schoonmaaktijd, omdat we niet alle verf eraf hoeven te halen.

Het schoonmaken van de planken doen we met een bandschuurmachine. Dat werk goed, maar veroorzaakt wel een stofbende. We waren al langer van plan om een stofzeil in de werkplaats op te hangen en vandaag hebben we dat (eindelijk) maar eens gedaan. Als het nodig is, dan kunnen we een extra zeil bijzetten.

Tussen het werk in de puntkamer door, is er ook nog wat behang in de lagedeurkamer verwijderd. Dit is een tijdrovend karwei en daarom doen we als het kan elke keer een stukje.

2 juli 2022 ‘wel/geen Trachtentreffen’

2 juli 2022 – vandaag gaat de temperatuur weer richting de 30 graden, met weinig kans op regen. Dat laatste is gunstig voor het Trachtentreffen; een naam die overigens na bijna 70 jaar niet meer gebruikt worden. Sinds dit jaar heet het Heimat Fieber, waarbij de inhoud van het 4 dagen durende programma vrijwel hetzelfde is gebleven.

Vanwege Corona is het de afgelopen 2 jaar niet doorgegaan, maar nu kon ook bij ons (letterlijk) de vlag weer uit. De bewoners die aan de route van de optocht wonen worden gevraagd de vlag op te hangen en dus wappert vandaag ook bij ons de vlag van Kröv.

Op zaterdag doen we voortaan andere karweitjes dan door de weeks en gaat dan om karweitjes die niet echt essentieel zijn.

De kast in de slaapkamer was waarschijnlijk ooit een legkast, waar we geen planken van hebben. De eerste plank hadden we al eerder gemaakt en vandaag hebben we een oude gordijnroe hergebruikt als stang voor hangkleren.

Ook zijn we begonnen aan de kleinere planken die aan de zijkant komen. Die worden ook weer gemaakt van 2 lagen kleine eiken plankjes. Hoeveel dit er worden weten we nog niet, maar in ieder geval 2.

In de lagedeurkamer, die aan de slaapkamer grenst,  heeft het werk een tijdje stilgelegen. Vandaag zijn we begonnen aan het verwijderen van het behang van de wand aan de kant van de slaapkamer. Hieronder zit een laag pleisterkalk en daar weer onder zit een vakwerk met leemvulling. We gaan nu nadenken wat we uiteindelijk in het zicht willen laten.

We denken erover om een wc op de puntkamer te maken en als een soort van ‘artist impression’ hebben we een oude deur een wc zitting op de beoogde plek gezet. Hierbij moet er rekening mee gehouden worden, dat het schuine dak hier nog beplankt moet worden.

’s Middags was het tijd voor de optocht, die zoals vanouds weer langs ons huis kwam. De meeste deelnemers kenden we van eerdere optochten, maar er waren ook een paar nieuwe bij. De foto’s van de optocht komen nog.

1 juli 2022 ‘spanning in de puntkamer’

1 juli 2022 – de stormwaarschuwing van gisteren bleek een storm in een glas water, want behalve een beetje wind is er niets stormachtigs voorbij gekomen en er is geen druppel vallen. Vandaag duikt de temperatuur 10 graden naar beneden en het wordt tot 18 tot 23 graden.

Het werk was deels een kopie van gisteren. Het laatste vak boven de steiger is nu wit en omdat er geen klein vakje meer over is, hadden we wat minder aangemaakt en de hoeveelheid klopte aardig. We kunnen nu verder met de vakken onder de steiger.

Aan de onderkant zijn nog de nodige vakken waar eerst Oberputz op moet, voordat de witte afwerklaag erop kan. Vandaag hebben we het vak waar we eerder aan begonnen waren afgemaakt en nog een ander vak gedaan. Unterputz is hier niet nodig, omdat de houtvezelisolatie vlak genoeg is voor Oberputz.

De elektriciteit is voor zover mogelijk af, dus er is nu spanning in de puntkamer. Er komt nog een wastafel bij de dakkapel en daar moet t.z.t. ook een stopcontact en lamp komen. De rest is wel af; er ligt nog geen vloer en we hebben nog geen bed, maar wel stopcontacten voor de bedlampjes.

30 juni 2022 ‘stilte voor de storm?’

30 juni 2022 – gaandeweg de dag zou de temperatuur volgens de voorspellers kunnen oplopen tot 33 graden, gevolgd stevige regenbuien, storm en onweer. We hebben daarom een foto van de stokrozen gemaakt, want die zijn niet zo storm bestendig. Ook hebben we de eerste pruimen van 2022 verzameld.

Vlak onder het deels ongeïsoleerde dak van de puntkamer, waar we aan het werk waren, was het ’s ochtends al meteen  goed te merken dat het vandaag warm zou worden.

Vandaag stond ook de aanleg van de elektra in de puntkamer op het programma. Als dat nu gedaan wordt, dan kan het grootste deel van de kabels nog uit het zicht gelegd worden. Om de plafondlamp op te hangen, was het nodig om een gat van 12 mm door de 20 cm dikke nog te boren. Dit ging verre van soepel en toen een boor vastliep, was die alleen nog met een moordenaar los te krijgen.

Om ongewenste zaagselneerslag te voorkomen, kunnen we pas verder boren als de witte afwerklaag droog is. Vanaf de steiger en de trap hebben we een groot vak aan de rechterkant afgewerkt en net als gisteren, was er nog genoeg over voor een klein driehoekig vakje.

De elektra in de puntkamer is relatief simpel; her en der komen er wat dubbele stopcontacten en er komt een dubbele schakelaar bij de ingang, waarmee de plafondlamp en de lampjes in het leemwikkelplafond apart aan en uit gezet kunnen worden. Omdat het nog een soort bouwplaats is, gebruiken we zwarte spatwater- en stofdichte stopcontacten en schakelaars en zien later wel of we die nog vervangen (waarschijnlijk niet).

 

29 juni 2022 ‘de tweede plintbalk’

29 juni 2022 – de weersvoorspelling is ongeveer hetzelfde als gisteren; bewolkt, kans(je) op regen en temperaturen tot maximaal 28 graden.

Ook een deel van het werk was hetzelfde als gisteren; we hebben in de puntkamer gewerkt aan de vulling van het vakwerk en de plintbalk.

Er zit een redelijke tolerantie in de hoeveelheid water waarmee je de witte afwerklaag moet aanmaken. Om het effect hiervan te kunnen beoordelen, hebben we bij de eerste emmer wat minder water toegevoegd. Het voelde wat dikker aan en het was lastiger om streepvrij te werken. Met een soort spons hebben we daarom de strepen weggewerkt.

Voor wat betreft de hoeveelheid water, gaan we nu tussen de eerste en tweede hoeveelheid in zitten. Dit beviel beter en we zijn verder gegaan met de rij vakken onder de bovenste rij. Nadat deze vakken gedaan waren, was er nog een beetje over; precies genoeg om nog een klein vakje te doen.

Voordat de rechter plintbalk erop kan, hebben we ook hier de spleet tussen de vloer en de gevel afgedicht met reepjes houtvezel isolatieplaat. Omdat het oude vakwerk scheefstaat ten opzichte van de vloer (die als het goed is redelijk waterpas ligt), zitten er op sommige plaatsen 6 cm isolatie en op andere plaatsen 4 cm.

Vanwege de kromheid van het hout ging de plintbalk er niet echt soepel op. Er waren extra schroeven nodig om hem op z’n plaats te krijgen. Om het stuken minder lastig te maken, hebben we ook hier weer dunne latjes tussen de plintbalk en de isolatie gedaan.

Ook aan deze kant was de plintbalk tekort en moest er een verlengstukje op. Dit keer hebben we het verlengstukje er als laatste op gezet en dat ging makkelijker. Het stukje is vastgezet met een verdiepte schroef, zodat later ook hier een vakwerkpen in kan.

Met het vastzetten van het verlengstukje zat ook de 2e plintbalk erin en kan er weer een karweitje afgestreept worden.